Wert-en proposamenaren ordez ikasle euskaldunak sortuko duen hezkuntza nahi du Kontseiluak

Argazkian, gaurko agerraldia / © Kontseilua.

Kontseilua osatzen duten hezkuntza sektoreko ordezkariek, idazkari nagusiarekin batera agerraldia egin dute gaur Bilbon, Espainiako Hezkuntza ministroak aurkeztutako proposamena salatzeko. Hauekin batera, Kontseiluko bazkideak eta hezkuntza sektoreko hainbat eragilek hartu dute parte agerraldian. Estatuaren eraso larritzat jo dute Jose Ignacio Wert-en proposamena eta eskolak euskaldundu dezan Kontseiluak egindako proposamena indarrean jartzea eskatu dute. “Lehenik eta behin adierazi nahiko genuke Wert-ek aurkeztutako zirriborroak hari mutur asko badu ere, gurea bezalako hizkuntzei eraso zuzena egiten diela; besteak beste, azken hamarkadotan gure herrian ikasle euskaldunak bermatu dituen hezkuntza-eredua kanpoan utz dezakeelako”, esan du Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak.

Wertek iragarritako legea abian jarriz gero, euskararen normalizazioan egongo liratekeen kalteez hitz egin du Bilbaok: “gure hizkuntzaren berreskurapen-prozesuan inflexio-puntua gerta liteke eta urteotan emandako hainbat aurrerapauso baliogabetuko lirateke, eta gure hizkuntzaren etorkizuna bera arriskuan jar lezake. Finean, aski ongi dakigu hezkuntzatik zer nolako ekarpena egin zaion gure hizkuntzaren berreskurapen-prozesuari, eta iturri hori itxiz gero, ikastetxeetatik sortzen diren euskaldunen kopuruak behera egingo luke nabarmen. Hortaz, Estatuaren erasoa dela zalantzarik ez dugu. Tamalez, bestelako erasoak ere pairatu ditu gure hizkuntza-komunitateak, eta oraindik ditugu gogoan duela hamar urte euskara hutsezko egunkaria itxi zuteneko irudiak, eta beste hainbat gertaera”.

Pasa den otsailean, Kontseiluaren Batzar Nagusian Euskararen gutxienekoak zehazteko adierazpena aho batez onartu zirenean horren konstantzia ere bazutela esan du Bilbaok eta orduan egindako hitzak bergogoratu ditu: “hainbatetan ikusi behar izan ditugu herrigintzatik sortutako proiektu bortxaren bidez ixten, gure lana baldintzatzen, bai eta eragozten ere. Estatuek egiturazko galga jartzen diote gure hizkuntzaren, eta ondorioz, gure herriaren normalizazioari. Batzuek erabakitzen dute noiz, norekin eta nora erabil edo ikas dezakegun gure hizkuntza. Batzuek, boterea erabiliz, erabakitzen dute gure herriari nola deitu behar diogun”.

Hartara, Jose Ignacio Wert Espainiako Hezkuntza ministroak aurkeztutako proposamena hor kokatu behar delakoan dago Kontseilua.

Euskaraz bizitzeko oztopoa

Duela hamar egun Donostian egindako manifestazioari erreferentzia egin dio Kontseiluko idazkari nagusiak. “Milaka herritar nahi bati lotu zitzaien, lotu gintzaizkion: Euskaraz bizitzeko nahiari hain zuzen ere. Are gehiago, nahi hori benetakoa izan zedin nondik jo behar zen aldarrikatu genuen: euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa eta espazioak euskalduntzea. Argi dago, Werten proposamen honek ezagutzaren unibertsalizazioa oztopatzeko tresna dela”.

Kontseiluak duela urte batzuk aurkeztu zuen ikasle euskaldun eleaniztunak lortzeko zein eredu jarri beharko litzatekeen abian. “Hor ere esan behar dugu, ondoan ditudan eragileek hamarkadotan izan duten eskarmentuari esker lortu genuela proposamena osatzea. Hor jasotzen da gure herria euskaldunez betetzeko, ezagutzaren unibertsalizaziora iristeko hezkuntzatik zein ekarpen dugun beharrezko. Horrexegatik, proposamen hau abian jartzeko unea iritsi dela irizten dugu”, aldarrikatu du Kontseiluko arduradunak.

Kanpo esku-hartzea

Euskal erakunde eta alderdiei eskura dituzten tresna guztiak erabiltzeko eskatu die Kontseiluak, euskal jendarteak garatu duen sistema blindatzeko eta euskaldun eleaniztunak sortuko dituen eredua babesteko. “Ezin egon gaitezke erasoen mende, ezin dugu aurrera egin Damoclesen ezpata behin eta berriro sama gainean jartzen badigute. Duela hilabete batzuk aski garbi esan genuen kanpo esku-hartzerik gabeko hizkuntza-politikarako eskubidea bermatu behar zaigula, bestela kanpoko esku-hartzeak eta erabakimenek gure proiektuak baliogabetuko dituztela, eta hemen dugu adibide argia. Hartara, euskararen marra gorriei beharrezkoa duten zentralitatea emateko garaia heldu dela uste dugu. Eta zentralitateaz gain, beste behin esan behar dugu babesa behar dela, azken hamarkadotan hezkuntzan eraiki diren proiektu guztiak blindatzeko garaia heldu da”.

“Guk geureari eutsiko diogu, hizkuntza-komunitateari hiztunak ekartzen jarraituko du euskalgintzak, azken hamarkadotan egindako lanari jarraitzeko konpromiso sendoa adierazi nahi dugu, baina horretarako babesa behar da, eta babes hori publikoki eskatu nahiko genuke. Abenduaren 1ean Donostian adierazi bezala, euskalgintzak ilusioz, determinazioz, gogoz eta pasioz lan egiten jarraituko du, eta horri erantzungo dion blindajea beharko dugu, inoiz baino beharrezkoa horrelako erasoei aurre egiteko gizarte eragileen, eragile sindikalen, eragile politikoen eta instituzioen arteko elkarlan trinkoa”, amaitu du Bilbaok.

Igone Lamarain (EHE): “Españolizatu nahi gaituztela? Guk planto”

Argazkian, EHEk deituta, milaka lagunek parte hartu zuten martxoaren 17an Donostian ospatutako Euskaraz Bizi Egunean / © Euskal Herrian Euskaraz.

Hurrengorako lagako dut lehenengo kolaborazio honetarako buruan neukan hausnarketa, zoritxarrez epe ertainean ere gaurkotasuna izango du eta. Wert, Espainiako Hezkuntza ministroa, Euskal Herriko protagonista nagusia da gaurkoan, lehenengo hitza lortu du hedabide guztietan. Eta nik ere nire gaurko hitza eskainiko diot. Katalanengatik zebilen orduan, baina orain aste batzuk gazteak “españolizatu” nahi zituela esan zuen, eta berehala aurkeztu du horretarako proposamen landua. Hangoak eta hemengoak aztoratu dituen aurreproiektua. Hizkuntza eta Curriculuma, edozein herriren nortasunak mantendu eta eraikitzeko zutabeak, biak ala biak zeharo kontrolatu eta agindu nahi ditu(zte) Madriletik. Bolo-bolo ibili da albistea hedabideetan eta sare sozialetan, euren iritzia eman dute hamaika eragilek eta lagunek. Bat nator iritzi askorekin, Aberri Bat eta Bakarra da Espainiako alderdi popularraren helburua. Ohituta gaude gu asimilatzeko helburua duten PP-ren edota Espainiako gobernu ezberdinen politika eta estrategia lotsabakoetara. Baina sekulakoa bota du Wertek oraingoan.

Batu beharra daukagu Euskal Herrian Espainiari planto egiteko, intsumisioa bultzatuz dagokiguna borrokatzeko. Aitzakia ederra daukagu Katalan eta Galiziarrekin elkarlanean aritzeko. Mugitzeko beharra daukagu. Baina harago joan behar gara. Orain protesta egin behar dugun arren, argi eduki behar dugu Espainiako konstituzioak española ezagutzera behartzen gaituela eta, euskara, galiziera edo katalana haren menpeko direla. Euskaldunok bigarren mailako eta menpeko izendatzen gaitu Espainiako konstituzio arrotzak gure herrian. Horregatik borrokatu behar dugu hizkuntza politika burujabearen alde, euskaraz bizitzeko gure herriak bere bidea egin behar duelako.

Beraz? Planto egiten badiogu? Heldu al da jarrera intsumisoak berreskuratzeko garaia? Ez ote da heldu gu españolizatzeari intsumisioa egiteko eta geurearen alde egiteko garaia?

Batu, mugitu, intsumisioa gauzatu!

Igone Lamarain EHEko kideak “Ereiaro” Berria.info-ren euskarari buruzko kanalean argitaratutako iritzi artikulua.

Kontseilua: “Wert-en proposamena eraso larria da euskararentzat”

Kontseiluaren iritziz erabaki hau eraso larria da. Eraso larria da gainera, ez bakarrik hezkuntza sistemarentzat, euskararen normalizazioarentzat baizik. Atzerapauso itzela izango litzateke proposamen hori indarrean jartzea. Orain dela 40-50 urte bizi genuen egoerara bueltatzea suposatuko bailuke, Frankismoaren garaira, alegia, zeinean euskarazko irakaskuntza debekatua zegoen.

Euskararen, galegoaren eta katalanaren aurka hartutako erabakia da PPrena. Izan ere, murgiltze eredua debekatu egingo luke eta bide horretan ikasleei bertako hizkuntzan ikastea eta bertako hizkuntza ikastea debekatuko lieke.

Honek, Hego Euskal Herriak, Galiziak eta Kataluniak hezkuntza arloan dituzten eskumenak urratzeaz gain, Espainiako Estatuak ezarrita duen ofizialtasuna bera urratu egiten du, eta erabat babesgabe uzten du gure hizkuntza komunitatea. Horrekin batera, proposamenak Europako Hizkuntza Gutxituen Itunaren artikulu bat ere zuzen-zuzenean urratzen du (bertako hizkuntzan ikasteko eskubidea jasotzen duena, alegia).

Kontseiluaren ustez maila honetako erasoak neurri bereko erantzuna behar du eta hori aztertzen ari da une honetan, eta horrexegatik eragileekin premiazko bilerak egiteari ekingo dio hurrengo egunotan, erabaki honek izan ditzakeen ondorioak aztertzeko. Halaber, Kataluniako eta Galiziako eragileekin ere harremanetan jarri da Kontseilua, Espainiako Gobernuari interpelazio bateratua egiteko aukerak aztertzeko. Gogoratu nahi dugu, larunbatean bertan aldarrikatu genuela Donostiako kaleetan euskaraz bizi nahi dugula eta zentzu horretan, euskaraz eta euskara ikasi nahi dugula.

Bidenabar, gogoratu nahi dugu, Kontseiluan dauden hezkuntza sektoreko bazkideekin batera, euskarazko hezkuntzarako proposamena egina badugula.

Eusko Jaurlaritza berriari ere mezua helarazi nahi dio Kontseiluak, izan ere, lanean hasi orduko mahai gainean izango du afera hau eta behar den erantzukizunaz joka dezan eskatu nahi dio.

Werten erreforma: gaztelania bermatu eta hizkuntza gutxituak gutxiagotu

Iturria: Argia.com

José Ignacio Wert Espainiako Kultura eta Hezkuntza ministroak gaur aurkeztuko du hezkuntzan egin nahi duen erreforma egitasmoa. Hizkuntza koofiziala duten erkidegoetan gaztelania eta erkidegoko hizkuntza “proportzio orekatuan” eskaintzea da Werten helburua. Horrek euskarazko eskola-orduak murriztea ekar lezake.

Wertek erreforma proposamenak onartzen du erkidego autonomo batek “hizkuntza koofizialari tratamendu diferentziatua ematea” baina betiere “arrazoizko” neurrian, “gaztelaniaren bazterketa” ekarriko ez duen neurrian alegia.

Testuak ez du zehazten zein neurri den “arrazoizkoa” eta beraz ateak zabaltzen ditu irakaskuntzan gaztelaniaren presentzia handitzeko. Besteak beste, erreformak erkidego autonomoak derrigortzen ditu gaztelaniazko irakaskuntza-eskaintza bermatzera.

Antoni Basagoiti PPko kideak adierazi du erreforma “perfektua” dela Euskal Autonomia Erkidegoarentzat, “urte askoan” erabili delako bere ustez “euskara gaztelaniaren kontra”.

“Katalanari erasoa”

Neurriak Espainiako Estatuko gainontzeko hizkuntza gutxituei ere eragingo die, bereziki Kataluniari. Irene Rigau Generalitateko kontseilariak adierazi du 1978tik katalanari egin zaion “erasorik” handiena dela.

Erreforma berriaren aldaketa nagusiena katalana beharrezko irakasgaia izateari uztea litzake eta Rigauren arabera eskola orduak gutxituko lituzke. Ikasleek katalana ikasi ala ez erabaki ahalko dute, eta gaztelania bakarrik izango da derrigorrezko.