Eusko Jaurlaritzari eskola euskaldunaren alde egiteko eskatu dio EHEk

Argazkian, EHEk deituta, milaka lagunek parte hartu zuten 2012ko martxoaren 17an Donostian ospatutako Euskaraz Bizi Egunean / © Euskal Herrian Euskaraz.

Euskal Herrian Euskaraz (EHE) herri mugimenduko eragile euskaltzaleak ekimena egin du gaur Gasteizen Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak bertan duen ordezkaritzan. EHEko hiru kide sartu dira eraikinera, eskolara joango balira bezala. Espainiako Hezkuntza Ministro Wertek nahi bezala atera dira handik, Espainiako banderekin ahoa estalita zutelarik, “espainolizatuta”. Une horretan, ahoko estalkiak kendu eta eskolak ez dituela euskaldundu salatu dute. Egoera horren aurrean, Wertek proposatzen duen Hezkuntza Erreformaren aurrean “planto egiteko” deia zabaldu dute. Alta, egun Euskal Herrian indarrean diren hizkuntza ereduek ere ez dutela ikasleek eskolaren bitartez euskara ezagutzeko duten eskubidea bermatzen adierazi eta Jaurlaritzak mantendu nahi dituen erdal ereduak arbuiatu dituzte ekintzaileek. Egoera honi buelta emateko ikasle euskaldun eleanitzak sortzeko Kontseiluaren proposamena aplikatzea galdegin eta eskola euskaldunaren aldeko aldarria zabaldu dute. Ekimenari bukaera emateko eskola euskaldunaren aldeko itsaskinak jarri dituzte eraikinaren hormetan. Bitartean, hizkuntza-politiketan erroko aldaketarik ez dela eman salatu du Kontseiluak. Eta euskaldunen eskubideen bermean Ertzaintza eta Osakidetza “beltzgunetzat” jo ditu Lamarcak, Berria.info agerkariak zabaldu duenez.

Ekimen hori ez da isolatua. Izan ere, herri euskaldunaren aurka hezkuntzaren alorrean ematen ari diren erasoak salatzeko “Guk, eskola euskalduna!” lelopean ekimena abiatu zuen EHEk iragan urtarrilaren 23an. EHEko bost kide Nafarroako Hezkuntza Departamenduak Iruñean duen egoitza nagusira sartu ziren eta eskola ematen ari zirenaren itxura egin zuten “Guk, eskola euskalduna” lelodun arbelaren parean. Ordutik hona beste hainbat ekimen egiten ari dira EHEko kideak hainbat herri eta auzotan. Informazio eta esku-orri banaketak, erdal ereduak dituzten ikastetxeetan markajeak, elkarretaratzeak… Gaur bertan, 19:00etan, Durangoko EHEk elkarretaratzera deitu du bertako batzokiaren parean EAJk gidatzen duen Jaurlaritzari “erdal ereduak alboratu eta eskola euskaldunaren alde egin dezan” galdegiteko. Arrasateko EHEk, aldiz, eskola euskaldunaren aldeko kalejira aldarrikatzailea egingo du gaur arratsaldean.

“Guk, eskola euskalduna!” ekimenak segida izango du aurrerantzean. Soilik Donostian gutxienez 10.100 ikaslek erdal ereduetan ikasten dutela (Jaurlaritzako Hezkuntza sailaren datuak) salatzeko elkarretaratzea egingo du Donostiako EHEk bertako Hezkuntza ordezkaritzaren parean, otsailaren 16an, goizeko 11:00etan. Ondoren, giza-katea egingo da erdal ereduak eskaintzen dituzten ikastetxeetatik pasatuz, San Patricio ikastetxeraino.

EHEren gaurko ekimenaren bideoa

Kontseilua: “Hezkuntzan eraiki diren proiektu guztiak blindatzeko garaia heldu da”. Larunbatean denok Hendaiara!

Argazkian, Kontseiluko kideen agerraldia, aurreko batean.


Azken egunotan hezkuntzari lotuta jasaten ari garen erasoaldiaren aurrean determinazioz erantzuteko beharra aldarrikatu nahi du Kontseiluak. Baionako suprefetak Seaskarekiko hartu duen erabakia, Iribasek egin dituen adierazpenak, Wert-en erreforma… hauek guztiek agerian uzten dute hezkuntza sistema propioaren beharra eta Kontseiluak aldarrikatzen duen kanpo esku-hartzerik gabeko hizkuntza-politikaren beharra.


Euskararen eta euskarazko hezkuntzaren kontrako erasoak bata bestearen atzetik datoz eta azken egunotan pairatu ditugu bata bestearen atzetik. Baionako suprefetak Seaskaren aurka hartutako erabakiaren aurrean komunitate bezala agertzeko deialdia egin nahi du Kontseiluak eta ildo horretan, larunbatean Hendaian egingo den manifestazioan parte hartzera deitu nahi ditu euskaraz bizi nahi duten herritar guztiak. Kontseiluak berak ere manifestazioan parte hartuko du.

Kontseiluaren iritziz oso larria da suprefetak Hendaiako Herriko Etxeari helarazitako agindua; izan ere, hori betez gero, “urteetan herri mugimenduak eta herritarrek ikastoletan egindako lan handia eta ezin hobea, urteetan ilusio handiz garatutako proiektuak apurtzeaz gain, gure hizkuntzari eragingo liokeen kaltea oso handia izango litzateke, euskararen berreskurapen prozesua bera kolokan jartzeraino. Izan ere, ezinbestekoa da normalizazio prozesuan euskaraz irakaskuntzak egiten duen ekarpena. Ipar Euskal Herriaz ari garela, gaur gaurkoz ikastolak dira bakarrak euskara eta euskaraz ikastea bermatzen dutenak eta euskaraz bizitzeko aukera haur-gazteei bermatzen dietenak”, esan du Bilbaok.

Euskal erakunde eta alderdiei eskura dituzten tresna guztiak erabiltzeko eskatu die Kontseiluak,  euskal gizarteak garatu duen sistema blindatzeko eta euskaldun eleaniztunak sortuko dituen eredua babesteko. “Ezin egon gaitezke erasoen mende, ezin dugu aurrera egin Damoclesen ezpata behin eta berriro sama gainean jartzen badigute. Duela hilabete batzuk aski garbi esan genuen kanpo esku-hartzerik gabeko hizkuntza-politikarako eskubidea bermatu behar zaigula, bestela kanpoko esku-hartzeak eta erabakimenek gure proiektuak baliogabetuko dituztela, eta hemen dugu adibide argia.

Hartara, euskararen marra gorriei beharrezkoa duten zentralitatea emateko garaia heldu dela uste dugu. Eta zentralitateaz gain, beste behin esan behar dugu babesa behar dela, azken hamarkadotan hezkuntzan eraiki diren proiektu guztiak blindatzeko garaia heldu da”, Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaoren esanetan.

Otxarkoagan ez dago umeak D ereduan matrikulatzeko aukerarik

Iturria: Bilboko Branka

Otxarkoaga uharte bat da, euskarazko hezkuntza publikoaren itsasoari oraindik ere aurre egiten dion lur zatia. Atzo ireki zen ume eta gazteak Haur, Lehen eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan matrikulatzeko epea eta beste urte batez Otxarkoagan ez dute aukerarik izango euskaraz ikasteko.

Auzo honetan hiru hezkuntza zentro daude; haur eta lehen hezkuntza eskaintzen duten bi eskola publiko, Goya-Lope de Vega eta Artatse; eta bigarren hezkuntza ikasteko itunpeko zentro bat, Otxarkoaga DBH. Eskola publikoetan A ereduan baino ez dute irakasten; bestean, A eta B ereduetan.

Ondorioz, seme-alabak euskaraz hezi nahi dituzten gurasoek auzotik kanpoko zentroetara bidali behar dituzte ezinbestean.

Bizkaiko Ikastetxeetako Guraso Elkarteak (BIGE) 2013-2014 ikasturterako eragin eremuak azaltzeko eginiko txostenean azaltzen denez, A ereduan irakasten duten lau eskola publiko daude oraindik Bilbon: Otxarkoagako biak, Miribillako eskola eta Cervantes ikastetxea, Abandon. 350.000 biztanle baino gehiago dituen hiri batean, A ereduko zentroen erdia 11.000 biztanle dituen auzo batean daude.

Bizkaiko zentroak 12 bilgunetan banatuta daude eta era berean, Bilbori dagokiona, 43. bilgunea, zortzi barrutitan bereizita dago: Deustu, Uribarri, Otxarkoaga-Txurdinaga, Begoña, Ibaiondo, Abando, Errekalde eta Basurtu-Zorrotza.

Euskara ikasteko laguntzak

Baina Otxarkoagan euskarari loturiko kontuak ez dira soilik hezkuntza publikoaren mundura mugatzen. Izan ere, normalizazio linguistikoa bermatzeko pausuak ematetik urrun, Bilboko Udalak Otxarkoagan euskara ikasten ari ziren 200 ikasle diru-laguntzarik gabe utzi zituen 2011ko urrian.

Bilduk bost urte auzokideak euskalduntzen zeramatzan programa bultzatzeko eskaera helarazi zion Euskara Sailari baina erabakia ez zen aldatu.

Euskaraz bizitzea bermatuko duen hezkuntza ereduaren aldeko hautua egin dezaten dei egin die Kontseiluak gurasoei

Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan ikasle berrien ikastetxeetan izena emateko kanpaina zabaldu da gaur eta aurki Nafarroan ere abiatuko da matrikulazio kanpaina. Honen harira, Kontseiluak euren seme-alabak non matrikulatu erabaki behar duten gurasoei, D ereduaren alde egin dezaten deia egin nahi die. Izan ere, gaur gaurkoz eredu horrek soilik bermatzen du ikasleak euskaraz bizitzeko aukera izatea.


Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiaren iritziz, “euskaraz bizitzea da gure helburua eta horretarako ezinbesteko baldintza da herritarrek euskara ezagutzea eta erabiltzea. Euskal herritarrek euskara ikasteko eta euskaraz ikasteko eskubidea dute eta hori bermatu egin behar zaie”.

Kontseiluak egina du ikasleak euskalduntzeko proposamena, Ikasle euskaldun eleanitzak sortzenHainbat arduradun politikok egiten duten irakurketa maltzurraren inguruan, “hizkuntza bat eta beste kontrajarriz, euren seme-alaben bizitzan erabaki garrantzitsua hartu behar duten gurasoak ataka zailean jartzen ditu.  Kontseiluaren ustez, uztargarriak dira euskalduntze maila egokia izatea eta beste hizkuntza batzuk ikastea; bai hori bai, irakats hizkuntza euskarak izan behar du”, Bilbaoren iritziz.

Azken urteotan agerian geratu da gaur egun indarrean dauden hezkuntza ereduen artean euskalduntzen duen eredu bakarra D eredua dela eta hortaz, gurasori hori hauta dezaten dei egin die Kontseiluak.  “D eredua da ikasle euskaldun eleaniztunak sortzeko ereduari gehien hurbiltzen zaiona”, esan du Bilbaok.

Azken garaian Estatu espainiarreko Hezkuntza Ministeriotik prestatzen ari diren erreformaren harira, Kontseiluak argi du irtenbidea non dagoen eta aurretik azaldu izan duen moduan, garai ezin hobea da hau Kontseiluko hezkuntza sektoreko bazkideen lankidetzarekin osatutako proposamena (arestian aipatutakoa) indarrean jartzeko.

Kontseiluak, D ereduan matrikulatzeko deia eginez egindako espota: Zure aukera

Aitziber Martinez de Lagos (Sortzen-Ikasbatuaz): “Murrizketen atzean, estrategia españolizatzailea”

“Murrizketen zurrunbiloan sartuak eta saturatuak gaudelarik, oharkabean pasatzen zaigu espainiar gobernuak esku artean duen hezkuntza dekretu berria, zeinak helburu argiak dituen: estatuaren  hezkuntzaren zentralizazioa eta ikasleriaren homogeneizazioa”

Murrizketen zurrunbiloan sarturik gauden garai hauetan, hezkuntzak eztabaida publikoan lehentasunezko lekua hartu du. Baina askotan murrizketa eta neurri ezberdinen inguruko zurrunbiloan sartzen gara, eta ahaztu egiten zaigu hezkuntzak duen benetako arazoaren sustraiei so egitea, eztabaida guztiz desbideratzen delarik. Boterean daudenek, zein egungo hezkuntza eredua mantentzea helburu dutenek, eguneroko jardunean oztopoak eta trabak jartzen dituzte, zalantzarik gabe asmo horrekin, eztabaida guztiz desbideratzea eta benetako arazoaren muinera gu ez heltzea.  Gainera, tantaka-tantaka, krisiaren aitzakian murrizketen ezarpena “saihestezina” bailitzan barneratzera bultzatua izan da euskal jendartea: eskola orduen igoera, ratioen igoera, derrigorrezko hezkuntzan emandako urte aldaketak, unibertsitate tasen igoera, euskararen irakaskuntzaren murrizketa, jantokien afera…

Baina are okerrago, ugariak diren neurriak ez ditugu hezkuntza erreforma integral baten barruan kokatzen. Zurrunbilo horretan sartuak eta saturatuak gaudelarik, oharkabean pasatzen zaigu espainiar gobernuak esku artean duen hezkuntza dekretu berria, zeinak helburu argiak dituen: estatuaren  hezkuntzaren zentralizazioa eta ikasleriaren homogeneizazioa. Neurri, lege eta dekretu ezberdinen bidez gure herriko berezko izaera suntsitu eta espainolizazio prozesua burura eramateko apustu sendoa egin dute. Adibide garbiena espainiar gobernuak onartu berri duen Hezkuntza Dekretua. “Zelako hezkuntza, halako herria” esaldiak, beraz, oso ongi islatzen du estatuek hezkuntza arloan egiten dituzten mugimenduak.

Langabezi tasa itogarriak zein famili askok bizi duten egoera larriek agerian uzten dute sistema kapitalistak aurkitu dituen topeak eta honek ekarritako krisiaren zama ez dutela honen erantzuleak izan direnek jasateko asmorik. Krisiaren aitzakiaz baliatuz aberatsak aberatsagoak izatea lortu nahi dute, baliabide gutxien dituztenen bizi baldintzak okertzen diren bitartean. Horrela jendeak egunerokoari aurre egin beharrean murgilduta, ez du burua bestelako egitasmoetan izango. Hezkuntza komunitateko ze kide  jarriko da  Euskal  Hezkuntza Sistema Propioa eta honek barnebiltzen dituen eskubideen aldeko proiektuak aplikatzera ezarritako neurrien zurrunbiloan itota badabil?  Zeinek ikusiko du TIL edo eredu hirueledunak atzetik duen helburua eskolan euskara 3. mailako hizkuntza bihurtzea dela? Eta irakasle postuak kenduz doazela ingelesekoak bultzatzen dituzten bitartean? Boterean daudenek oso argi dute sortutako jendarte indibidualista honen joera orokorra norbere-kaxa aurrera egitea dela.  Indibidualismoa indartuz, jarrera kolektibo eraikitzaileak ekidinez.

Tantaka-tantaka ezartzen ari diren neurri hauen aurrean erantzukizunez jokatu behar dugu. Egoera honi elkartasunez eta denon elkarlan eta parte hartzearekin egin beharko diogu aurre; apurrekin ezin garelako konformatu, gure eskubideak bermatuko dituen Euskal  Hezkuntza Sistema Propio bat baita behar duguna. Euskal Herritik Euskal Herriarentzat sortua.

Premia larria dugu. Murrizketa eta sasi-proiektu adoktrinatzaileen aurrean (Bizikidetza Demokratikorako Plana, euskarari kalte egiten dion eredu hiru-eleduna,  curriculum dekretua…), eta egoera berrietara egokitzeko, herri honen Hezkuntza Sistemaren birdefinizio oso bat abian jarri beharra dago. Hezkuntza herritarren beharretara egokitzea xede izango duen herri gisako hausnarketa. Horretarako, oinarrizko ideia batetik abiatu beharko ginateke: hezkuntza eskubide unibertsala da, eta nazioarteko itun ezberdinetan jasotzen den bezala, herri bakoitzak bere hezkuntza eredua izateko eskubidea du.

Eta erronka honi erantzuteko, hezkuntza mugimendua Hezkuntza Sistema Propio baten alde artikulatu behar da. Eragile eta herritarrez osatutako uholdeak proiektu ezberdinak sortu eta aplikaziora eraman behar ditu.

Ondorioz, murrizketei erantzuteko mobilizazioetan edota iraileko greba orokorrean bezalakoetan parte hartu behar dugu. Baina, murrizketen erantzunetik abiatuz, atzean dakartena azalaraziz eta gure herriak behar duen proiektua eraikitzera jauzi eginez. Hori baita erasoentzako erantzunik eraginkorrena. Gaurdanik, herriz herri, Hezkuntza Sistema Propioan oinarrituko den Euskal Eskola Publiko Berria eraikiz.

Aitziber Martinez de Lagos, Sortzen-Ikasbatuaz-eko koordinatzaile orokorra.

Euskal Herrian Euskaraz eta beste hainbat: “Euskal Herria bat eta bakarra, izan eta eraiki!”

eh-bat-eta-bakarra

Aurtengoan, lehen aldiz agertu zaigu urriaren 25a gorriz egutegian Euskal Autonomia Erkidegoan. Gernikako Estatutu eguna, jai ofizial gisa ospatzen den lehen urtea dugu aurtengoa. 1979an aitortutako estatutu honek eratu zuen Euskal Autonomia Erkidegoa. Garai hartako nazio aldarrikapena zein indartzen ari zen mugimendu abertzaleak baretu asmoz, Euskal Herria autonomi ezberdinetan banatu eta nazio eskubideei muzin eginez, Gernikako Estatutua onartu egin zen duela 32 urteko urriaren 25 batez. Ordutik, etengabekoak izan dira gurean nazio gisa dagozkigun eskubideen urraketak. Argazkian, herri eskolez gain hainbat protesta izan dira eskualdean urriaren 12ko Hispanitate egunaren aurka.

Herri Mugimenduko eragile ezberdinek Euskal Egutegiaren eraikuntzaren inguruan plazaratutako hausnarketa aintzat hartuz, bildu garen eragile, mugimendu zein alderdiek beharrezko ikusten dugu lehen aldiz ospatzen den egun honi tratamendu berezia ematea. Izan ere, egutegian gorriz inposatuak zaizkigun beste hainbeste jai egun arrotz bezala, guk ez dugu urriaren 25a jai eguntzat hartuko, ez dugu Euskal Herriaren zatiketa areagotu duen lege baten goraipamenik egingo.

Euskal Herriaren ukazio eta zatiketan sakondu nahi dutenen aurrean herri bat badela erakutsi eta gure burujabetzarako eskubide eta beharra azpimarratuaz, herri honen eraikuntzaren alde lanean jarraituko dugu. Euskal herriak, bere esparru guztietan aurrera egin ahal izateko, herritarron hitzaren errespetua oinarri, burujabetza behar duela ozen aldarrikatu nahi dugu. Arloz arlo, herri honek,alternatiba erreal eta egingarriak dituela erakutsiko dugu urriaren 25ean Gernikatik bertatik, hauen garapenerako burujabetzaren beharra gure herriaren biziraupenerako berme bakar gisa kokatuz. Bide honetan, hemen gaur aurkitzen garen guztion elkarlanaz, urriaren 25erako “herri eskola”k eta ekitaldia burutuko ditugu Gernikan.

Goizeko 10:00etatik hasita herri honetako txoko ezberdinetan, Historia, Sozioekonomia, Gazteria, Hezkuntza, Nazio Egituratzea… Euskal Herriaren burujabetzarako arlo ezberdinetatik egin daitezkeen ekarpenen inguruan hausnartu eta eztabaidatuko dugu.

5 herri eskola ezberdin antolatuko ditugu:

  • Historia: Euskal Herriaren historian emandako gertakari garrantzitsuen ikusmira burutuko dugu. Euskal herriak bere historia propioa idazteko eskubidea daukala aintzat hartuz, EHren zatiketan gertakari hauek izandako eragina hausnartzea izango da honen helburua. Elai Alai aretoan burutuko da.
  • Sozioekonomia: Euskal Herri burujabe baten biziraupenerako, esparru honetatik ere, aukera erreal eta egingarriak badaudela azaleraziko ditugu. Eskola hau Merkatu Plazan izango da.
  • Nazio Egituratzea instituzioen bitartez: Euskal Herriak behar duen egituratze instituzional nazionalaz arituko gara honetan. Lizeo Antzokian burutuko da saioa.
  • Hezkuntza: Egun aplikatuta ditugun Hezkuntza Sistema Frantziar zein Espainolen aurrean, Euskal Herriak behar duen Hezkuntza Sistema Nazionalaren inguruan hausnartu eta honen praktikara begira eman beharreko pausuez arituko gara. Seber Altube ikastolan egingo dugu.
  • Gazteria: “Eta gazteok zer?” ikerketaren aurkezpenarekin batera, gazteriak dauzkan alternatiben inguruko saioa. Gaztetxean bilduko dira gazteak.

Hauek guztiekin batera, eragile ezberdinen lana aditzera emateko, goiz osoan zehar burutuko den erakusketa izango da herritik zehar. Bukatzeko, ekitaldia burutuko dugu, eguerdiko 13.00tan Gernikako Pasialekuan.

Zatiketan sakondu nahi dutenen aurrean, Euskal herriaren izana aldarrikatuko dugu. Euskal Herria suntsitu nahi dutenen aurrean, herria eraiki egingo dugu. Eta hitza kendu nahi digutenen aurrean, herritarren ahotsa gailenduko dugu.

Beraz, herritar guztiei dei egiten diegu, urriaren 25ean, Gernikara hurbildu, eta gure herriaren aldeko egun honetan parte hartzera. Herritarrona baita hitza eta erabakia, urriak 25 denok Gernikara!

Euskal Herria bat eta bakarra, izan eta eraiki!

Oharrak:

  • Autobusak egongo dira herrietatik.
  • Haurtzaindegi zerbitzua egongo da.
  • 13.30erako bukaera emango genioke egunari.
  • Egun hauetan zehar emango dugu eskola bakoitzean parte hartuko duten hizlari zein erakundeen izen berri.

Sinatzaileak:

Bai Euskal Herriari, Euskal Herrian Euskaraz, Euskal Herriak Bere Eskola, Ikasle Abertzaleak, Gazte Independentistak, Anitzak, Esait, Elkartzen, Bilgune Feminista, Eguzki, Askapena, Topatu, Sortzen- Ikasbatuaz, Torturaren Aurkako Taldea, Giza eskubideen Euskal Herriko behatokia, Gazte Abertzaleak, Gite- Ipes, Amarauna, EHNE Bizkaia, LAB.

Euskara azterketetatik salbuesten duen dekretua urtea amaitu aurretik onartu nahi du Jaurlaritzak

isabel-celaa
Isabel Celaa EAEko Hezkuntza sailburua / cc-by-nc-sa (Agirregabiria).

Euskararen ezagutza egiaztatzeko azterketetatik salbuesten duen dekretuaren zirriborroa aurkeztu zuten atzo Isabel Celaá Hezkuntza sailburuak eta Blanca Urgell Kultura sailburuak. Urtea amaitu aurretik onartu nahi duten dekretu honen arabera, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikastorduen erdia euskaraz egiten duenak B1 hizkuntza eskakizuna izango luke automatikoki, eta Batxilergoko ikastorduen erdia euskaraz egiten duenak, B2 maila. C1 (EGAren baliokidea) eta C2 mailetatik salbuesteko irizpideak ezberdinak dira. Aralarrek, EAJk eta EAk atzo egindako eskakizun nagusia izan zen euskarazko ikastorduak gehiago izan daitezela, ez erdia.

Informazio gehiago: Berria