Hamar urte dira “Euskaldunon Egunkaria” itxi zutenetik

“Behar zaituztegu oraindik” esan du Joan Mari Torrealdaik Martin Ugalde Kultur Parkean “Euskaldunon Egunkaria”-ren itxieraren 10. urteurren egunean. Andoainen egindako ekitaldian Egunkariaren zauriari odola dariola oraindik esan du eta hori itxi beharra aldarrikatu. Bertan izan dira “Egunkaria auziko” auzipetuak, langile ohiak, baita hainbat arlotako eragile eta ordezkariak ere, baita Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbao ere. Juan Mari Torrealdaik gogorarazi du oraindik auzi ekonomikoa zabalik dagoela, eta guztion babesa eskatu du, auzi ekonomikoa absoluzioarekin itxi arte. Zortzi auzipetu daude Euskaldunon Egunkariko auzi ekonomikoan: Joan Mari Torrealdai, Iñaki Uria, Txema Auzmendi, Joxe Mari Sors, Ainhoa Albisu, Mikel Sorozabal, Begoña Zubelzu eta Fernando Furundarena. “Berria” kazetak webgune berezia egin du Euskaldunon Egunkaria auziaz. Horretaz gain, #Egunkaria10Urte etiketarekin ari dira itxiera gogoratzen Twitterren.

Gaur bete dira 10 urte, Espainiako Auzitegi Nazionalaren aginduz, Guardia Zibilak “Euskaldunon Egunkaria” itxi zuenetik. Xabier Oleaga Erandioko semea, Martxelo Otamendi, Iñaki Uria, Txema Auzmendi eta Joan Mari Torrealdai epaitu zituen Auzitegi Nazionalak, 2009ko abenduan hasi eta 2010eko otsailaren 1ean amaituta. Fiskalak nahiz defentsak absoluzioa eskatu zuten auzipetuentzat, “Egunkaria”k ETArekin loturarik izan ez zuela-eta, eta Dignidad y Justicia eta AVT elkarteek, berriz, 12 eta 14 urte arteko espetxe zigorrak. Bada, 2010eko apirilean emandako ebazpenean Auzitegi Nazionalak absolbitu egin zituen: hala ere, auzi ekonomikoa zabalik dago oraindik. Baina, hori ez da Auzitegi Nazionalean epaituko, Gipuzkoan baizik. Jose Maria Vazquez Honrubia epaileak gaur kaleratutako autoan “Egun Karia” (sic) itxi zuteneko auzi nagusian absoluzio epaian “delitu terroristaren” zantzurik agertu ez zenez, auzi ekonomikoa epaitzeko eskuduntzarik ez zuela deliberatu zuen. Hori dela eta, 2003tik izan zuen espedientea Donostiako Epaitegi Dekanotzara eskualdatu zuen, Gipuzkoan dagokion epaitegiari banatu ziezaioten. Bere aldetik, Dignidad y Justicia herri akusazio bakarra Egunkariaren auzi ekonomikotik kanpo utzi zuen behin betiko 2011ko abenduan Donostiako Auzitegiak. Epaitegiak adierazi zuen talde ultraeskuindarrak ez duela zilegitasunik Egunkariaren auzi ekonomikoan herri-akusazio izateko, bertan ez delako terrorismo deliturik epaitzen.

Eusko Jaurlaritzari eskola euskaldunaren alde egiteko eskatu dio EHEk

Argazkian, EHEk deituta, milaka lagunek parte hartu zuten 2012ko martxoaren 17an Donostian ospatutako Euskaraz Bizi Egunean / © Euskal Herrian Euskaraz.

Euskal Herrian Euskaraz (EHE) herri mugimenduko eragile euskaltzaleak ekimena egin du gaur Gasteizen Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak bertan duen ordezkaritzan. EHEko hiru kide sartu dira eraikinera, eskolara joango balira bezala. Espainiako Hezkuntza Ministro Wertek nahi bezala atera dira handik, Espainiako banderekin ahoa estalita zutelarik, “espainolizatuta”. Une horretan, ahoko estalkiak kendu eta eskolak ez dituela euskaldundu salatu dute. Egoera horren aurrean, Wertek proposatzen duen Hezkuntza Erreformaren aurrean “planto egiteko” deia zabaldu dute. Alta, egun Euskal Herrian indarrean diren hizkuntza ereduek ere ez dutela ikasleek eskolaren bitartez euskara ezagutzeko duten eskubidea bermatzen adierazi eta Jaurlaritzak mantendu nahi dituen erdal ereduak arbuiatu dituzte ekintzaileek. Egoera honi buelta emateko ikasle euskaldun eleanitzak sortzeko Kontseiluaren proposamena aplikatzea galdegin eta eskola euskaldunaren aldeko aldarria zabaldu dute. Ekimenari bukaera emateko eskola euskaldunaren aldeko itsaskinak jarri dituzte eraikinaren hormetan. Bitartean, hizkuntza-politiketan erroko aldaketarik ez dela eman salatu du Kontseiluak. Eta euskaldunen eskubideen bermean Ertzaintza eta Osakidetza “beltzgunetzat” jo ditu Lamarcak, Berria.info agerkariak zabaldu duenez.

Ekimen hori ez da isolatua. Izan ere, herri euskaldunaren aurka hezkuntzaren alorrean ematen ari diren erasoak salatzeko “Guk, eskola euskalduna!” lelopean ekimena abiatu zuen EHEk iragan urtarrilaren 23an. EHEko bost kide Nafarroako Hezkuntza Departamenduak Iruñean duen egoitza nagusira sartu ziren eta eskola ematen ari zirenaren itxura egin zuten “Guk, eskola euskalduna” lelodun arbelaren parean. Ordutik hona beste hainbat ekimen egiten ari dira EHEko kideak hainbat herri eta auzotan. Informazio eta esku-orri banaketak, erdal ereduak dituzten ikastetxeetan markajeak, elkarretaratzeak… Gaur bertan, 19:00etan, Durangoko EHEk elkarretaratzera deitu du bertako batzokiaren parean EAJk gidatzen duen Jaurlaritzari “erdal ereduak alboratu eta eskola euskaldunaren alde egin dezan” galdegiteko. Arrasateko EHEk, aldiz, eskola euskaldunaren aldeko kalejira aldarrikatzailea egingo du gaur arratsaldean.

“Guk, eskola euskalduna!” ekimenak segida izango du aurrerantzean. Soilik Donostian gutxienez 10.100 ikaslek erdal ereduetan ikasten dutela (Jaurlaritzako Hezkuntza sailaren datuak) salatzeko elkarretaratzea egingo du Donostiako EHEk bertako Hezkuntza ordezkaritzaren parean, otsailaren 16an, goizeko 11:00etan. Ondoren, giza-katea egingo da erdal ereduak eskaintzen dituzten ikastetxeetatik pasatuz, San Patricio ikastetxeraino.

EHEren gaurko ekimenaren bideoa

San Inaziotik sartu eta Abusutik irtengo da Korrika martxoaren 21ean

18. Korrika from Ibilbideak on Vimeo.

Iturria: Bilboko Branka

Korrikaren 18. edizioa Andoaindik abiatuko da martxoaren 14an “Eman euskara elkarri” lelopean, eta hamar egun geroago Baionara helduko da. Tartean Euskal Herri osoko ehunka herri eta txoko eta 2.000 kilometro baino gehiago egingo ditu euskararen aldeko ekimenak.

Bilbora martxoaren 21ean helduko da, 17:30 aldera. Erandiotik igaro ostean San Inaziora helduko da eta 21:30 pasatxo Abusutik irtengo da, Etxebarrira. Tartean lau ordu emango ditu auzoetatik gora eta behera.

Korrikako antolakuntzak aplikazio bat prestatu du lasterketak uneoro herri bakoitzera heltzeko falta duen distantzia eta denbora jakin ahal izateko.

Berbalagunen mintza-poteoa Plaza Barritik hasita

Euskara ikasteko helburuarekin astean behin biltzen diren berbalagunek hitzordu berezia izango dute otsailaren 13an, asteazkena, izan ere, leku itxi batean bildu baino, “mintza-poteoa” egingo baitute Plaza Barritik hasita, Bilboko Branka agerkari digitalak zabaldu duenez.

Zazpikaletarrok taldeak mintzalagunei kalera ateratzeko gonbitea luzatu die elkar ezagutzeko asmoz. Orain arte leku itxietan zein talde txikietan batzen ziren eta kalera atera eta “mintza-poteoa” egitearen ideia garatu dute “euskara gehiago egingo” dutelakoan.

Beraz, ekimenaren helburua euskaraz egitea izango da baina lagun arteko giroan. Gauzak horrela, otsailaren 13an, 19:00etan Plaza Barrian batuko dira Euskaltzaindiaren egoitzaren aurrean, eta Arkaitz Estiballes Bizkaiko Bertso Finaleko irabazleak egingo ditu mintzalagunen arteko aurkezpenak eta bere esku egongo da euren arteko elkarrizketak bultzatzea.

Berbalagunek Plaza Barrian dute hitzordua hilaren 13an

Euskara ikasteko helburuarekin astean behin biltzen diren berbalagunek hitzordu berezia izango dute otsailaren 13an, asteazkena, izan ere, leku itxi batean bildu baino, “mintza-poteoa” egingo baitute Plaza Barritik hasita, Bilboko Branka agerkari digitalak zabaldu duenez.

Zazpikaletarrok taldeak mintzalagunei kalera ateratzeko gonbitea luzatu die elkar ezagutzeko asmoz. Orain arte leku itxietan zein talde txikietan batzen ziren eta kalera atera eta “mintza-poteoa” egitearen ideia garatu dute “euskara gehiago egingo” dutelakoan.

Beraz, ekimenaren helburua euskaraz egitea izango da baina lagun arteko giroan. Gauzak horrela, otsailaren 13an, 19:00etan Plaza Barrian batuko dira Euskaltzaindiaren egoitzaren aurrean, eta Arkaitz Estiballes Bizkaiko Bertso Finaleko irabazleak egingo ditu mintzalagunen arteko aurkezpenak eta bere esku egongo da euren arteko elkarrizketak bultzatzea.

Inauteriak Santutxun

Otsailaren 14an, osteguna, helduko dira Inauteriak Santutxura. Egun horretan, Ximelgorria aisialdi taldeak inauterietako ekintzak eskainiko ditu Karmelo plazan goizeko 10:00etatik arratsaldeko 17:00etara. Hilaren 15ean, ostirala, 17:30ean Txoro eta Mokoko pailazoak ikusteko aukera egongo da Karmelon; eta 19:30etik aurrera albokariak ibiliko dira auzoan zehar. Larunbatean, Gaztedi dantza taldeak ikuskizuna eskainiko du auzoko hainbat txokotan 19:30ean.

Bukatzeko, desfilea igandean, hilaren 17an izango da, 12:00etan. Santutxu kaletik hasiko da eta auzoa zeharkatuko du. Hori gutxi balitz, 18:00etan, Arsuaga plazan DJ batek giroa alaituko du.

Inauteriak Zorrotzan

Auzo honetako inauteriak otsailaren 15ean hasiko dira. Egun horretan, 21:00etan, Sunk Itii funky-jazz taldearen kontzertua egongo da Alboka tabernan. Larunbatean, hilaren 16an, 16:45ean, inauterietako jaitsieran izena emateko epea zabalduko da Zorrotzagana plazan eta 17:30ean, aratusteetako jaitsiera abiatuko dute plaza beretik Txinbotarrak eta Zorrotzako Jai Batzordearen animazioarekin. Ondoren, 18:45ean, taberna eta denden VIII. Mozorro lehiaketaren sari banaketa egingo da. 19:00etan, Azoka parkean desfileko sari banaketa burutuko dute eta bukatzeko, 19:30ean, txokolate jana egongo da.

Inauteriak Abusun

Otsailaren 8an egitarau zabala eskainiko dute Abusuko Inauterietan. Hilaren 8an, ostirala, 17:30ean, aratusteei hasiera emango zaie Ibaizabal zelaian eta bertan, tailerrak, musika eta puzgarriak egongo dira. 18:00etan, Disparate konpainiak antzerkia eskainiko du. 19:00etan, mozorro lehiaketari ekingo diote eta 19:30ean, Bolintxurekin batukada egongo da auzoan zehar eta ogi-txigortuaren dastaketa. 20:00etatik aurrera, Errerre txarangak auzoa alaituko du eta 23:00etan inauteriei amaiera emango zaie. Aipatzekoa da ere Meatza elkartean inauteri jaia egingo dela eta gaia ere zehaztu dutela. Aurten, Ali Baba eta 40 lapurren inguruan mozorrotu beharko dute hurbiltzen diren lagunek.Otsailaren 8an egitarau zabala eskainiko dute Abusuko Inauterietan. Hilaren 8an, ostirala, 17:30ean, aratusteei hasiera emango zaie Ibaizabal zelaian eta bertan, tailerrak, musika eta puzgarriak egongo dira. 18:00etan, Disparate konpainiak antzerkia eskainiko du. 19:00etan, mozorro lehiaketari ekingo diote eta 19:30ean, Bolintxurekin batukada egongo da auzoan zehar eta ogi-txigortuaren dastaketa. 20:00etatik aurrera, Errerre txarangak auzoa alaituko du eta 23:00etan inauteriei amaiera emango zaie. Aipatzekoa da ere Meatza elkartean inauteri jaia egingo dela eta gaia ere zehaztu dutela. Aurten, Ali Baba eta 40 lapurren inguruan mozorrotu beharko dute hurbiltzen diren lagunek.

Inauteriak Buian

Buiako Auzokide Elkarteak mozorro lehiaketa eta dantzaldia antolatu ditu otsailaren 9an, larunbata, auzoko udaltegian. 19:30ean hasi eta gaueko 22:30ean bukatuko da eta auzokide guztiei disko festan parte hartzeko gonbitea luzatu diete.

Inauteriak Arangoitin

Egun bakarrekoak izango dira Arangoitiko Txapel Inauteriak. Otsailaren 9an, eguerdiko 12etan, emango zaie hasiera trikitixa eta txalaparta doinuekin. 13:00etatik 14:00etara, Egileor plazan mozorro lehiaketa burutuko da. 14:30ean putxeren topaketaren txanda izango da parkean eta 15:00etan, indabak dastatzeari ekingo diote. Arratsaldeari begira, 17:00etan, mozorro lehiaketako sariak banatuko dira. 17:30ean, antzerki laburra eskainiko dute “Arangoitiko metro sarbide berriaren inaugurazioa antzeztuz”. Eta 18:00etatik 19:00etara, Goiri batukadaren laguntzaz koadrilek kalejira egingo dute auzoan zehar.